Το ένα μετά το άλλο
«έσπασαν» τα ρεκόρ επισκεψιμότητας (και ξεναγήσεων) στο «Βέλος», που
βρίσκεται για 40η ημέρα στη νέα παραλία της Θεσσαλονίκης. Το
μπαρουτοκαπνισμένο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αντιτορπιλικό, σύμβολο
και μουσείο του Αντιδικτατορικού Αγώνα, δέχθηκε στο εορταστικό τριήμερο
(Σαβ 26 -Κυρ 27 -Δευτέρα 28η Οκτωβρίου) πάνω από 10.400 επισκέπτες,
προσέλευση που «εκτόξευσε» τον συνολικό αριθμό των επισκεπτών στους
52.480, κάθε ηλικίας.
Την Κυριακή, το πολεμικό πλοίο με το οποίο το 1973 ο τότε κυβερνήτης του
Νίκος Παππάς και το πλήρωμά του είχαν διαφύγει στην Ιταλία ως μια πράξη
αντίστασης στην στρατιωτική χούντα, επισκέφθηκε ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος, μετά την ξενάγησή του,
δήλωσε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι αφοσιωμένες στη Δημοκρατία, την
οποία και υπερασπίζονται, επισημαίνοντας ότι «το Βέλος κρύβει μέσα του
μία από τις πιο σημαντικές πτυχές της σύγχρονης ιστορίας του Πολεμικού
μας Ναυτικού αλλά και των Ενόπλων μας Δυνάμεων γενικότερα».
Χθες, 28η Οκτωβρίου, το «Βέλος» κατέγραψε ένα μοναδικό ρεκόρ, που
δύσκολα θα ξεπεραστεί καθώς στο πλοίο ανέβηκαν 5.100 επισκέπτες (λόγω
της ημέρας η είσοδος ήταν δωρεάν), όταν κατά τις άλλες ημέρες -προ του
εορταστικού τριημέρου στη Θεσσαλονίκη- δεχόταν (κατά μέσο όρο) 1350
άτομα, ενώ στο Τροκαντερό Παλαιού Φαλήρου οι επισκέψεις ατόμων ετησίως
δεν ξεπερνούν τις 15-20.000.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα της εθνικής εορτής, τα 10 μέλη του
πληρώματος που είναι επιφορτισμένα με τις ξεναγήσεις, λόγω της συνεχούς
προσέλευσης, έκαναν 22 ξεναγήσεις ο καθένας, ενώ το πλοίο μουσείο
λειτούργησε και τις μεσημβρινές ώρες για να μπορέσει να εξυπηρετήσει τον
κόσμο που σχημάτιζε «ουρές» στο πλακόστρωτο της παραλίας μετά την
στρατιωτική παρέλαση.
«Είναι κάτι πρωτόγνωρο για το “ Βέλος” αυτή η μεγάλη προσέλευση
επισκεπτών» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κυβερνήτης του Σωτήρης
Χαραλαμπόπουλος. Η επισκεψιμότητα μπορεί να συγκριθεί μόνο με το θωρηκτό
«Αβέρωφ» στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Οι συγκρίσεις γέρνουν προς την
πλευρά του «Βέλους» καθώς δεν μπορεί να δεχθεί περισσότερους από 200
επισκέπτες τη φορά.
«Το πιο αισιόδοξο μήνυμα για τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι
το “ Βέλος” επισκέπτονται και μαθαίνουν για την ιστορία του τα παιδιά.
Αποτελούν το 60% του συνόλου των επισκεπτών και σύμφωνα με τα τελευταία
στατιστικά στοιχεία στο πλοίο ξεναγήθηκαν μέχρι τώρα 20.000 μαθητές
σχολείων κι άλλα 12.000 παιδιά το έχουν επισκεφθεί εκτός σχολείων,
συνοδευόμενα κυρίως από γονείς.
«Αυτές οι οικογενειακές επισκέψεις είναι από τις πιο όμορφες εικόνες.
Οι γονείς έρχονται κρατώντας τα παιδιά τους από το χέρι για να τους
δείξουν το πλοίο» λέει ο κυβερνήτης.
Ο ίδιος εκτιμά, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι η περιοχή της νέας παραλίας
που βρίσκεται το «Βέλος» (δίπλα στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης) λόγω
της ευκολότερης πρόσβασης και της εντυπωσιακής εικόνας με τα πυροβόλα κι
όλο τον εξοπλισμό του που συναρπάζει τα παιδιά, είναι δύο από τους
λόγους της μεγάλης προσέλευσης.
Στο «Βέλος» Μ.Α.Α ξεναγήθηκαν επίσης πρόξενοι κι επίτιμοι πρόξενοι ξένων
κρατών. Όπως σημειώνει η ιστοσελίδα του πλοίου, «ανάμεσα στους
καθημερινούς επισκέπτες υπάρχουν και κάποιοι που ξεχωρίζουν. Παλιοί
ναύτες, οι οποίοι με δάκρυα στα μάτια ξανάρχονται στο πλοίο που
υπηρέτησαν όταν ήταν εν ενεργεία. Που διηγούνται ιστορίες από την
καθημερινότητά τους πάνω σ’ αυτό. Που συμμετείχαν σε ασκήσεις,
αποστολές, που ακολούθησαν τον αντιπλοίαρχο Ν. Παππά στην Ιταλία… Και
νοιώθουν σαν να μην πέρασε μια μέρα από τότε…».
Το Α/Τ Βέλος είναι σήμερα ένα αντιτορπιλικό μοναδικό για το Πολεμικό
Ναυτικό καθώς είναι ένα από τα τέσσερα πλοία αυτού του τύπου(Fletcher)
που υπάρχουν στον κόσμο (τα άλλα τρία βρίσκονται στις ΗΠΑ).
Με διαστάσεις 114,6/12/5,5 μέτρα, εκτόπισμα 2.100/3.050 τον, πρόωση
60.000 shp, ταχύτητα 35 κόμβοι,4 πυροβόλα 5 ιντσών/38,3 δίδυμα πυροβόλα 3
ιντσών/50 RF,πενταπλό Τ/Σ επιφανείας , 2 τριπλοί Τ/Σ Α/Υ,Ηedge-hog κ.α.
είναι το μόνο με επισκέψιμους χώρους και τόσο καλά συντηρημένο αν και
βρίσκεται στη θάλασσα επί 77 χρόνια (ναυπηγήθηκε στη Βοστώνη των ΗΠΑ στη
διάρκεια του Β’ Π.Π. και καθελκύστηκε το 1942)
Η ιστορία του περιλαμβάνει δύο μεγάλα κεφάλαια: Με την ονομασία USS
Charrette DD 581 έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του αμερικανικού ναυτικού
στον Ειρηνικό, ως πλοίο υποστήριξης αεροπλανοφόρων καθώς και
ανθυποβρυχιακής κι αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών. Στο πλοίο
απονεμήθηκαν 13 σταυροί μάχης και άλλα παράσημα. Το 1958 εκσυγχρονίστηκε
και παραχωρήθηκε στο Ελληνικό Ναυτικό μαζί με άλλα πέντε όμοιου τύπου
αντιτορπιλικά στο πλαίσιο αμοιβαίας βοήθειας ΗΠΑ – Ελλάδας.
Το 1959 μετονομάστηκε σε «Βέλος» και υψώθηκε σ’ αυτό η ελληνική σημαία.
Εντάχθηκε στο αρχηγείο του στόλου, πήρε μέρος σε εθνικές και
διασυμμαχικές ασκήσεις και στις επιχειρήσεις στη διάρκεια της
ελληνοτουρκικής κρίσης του 1964,1967,1974 και 1987.Κορυφαία στιγμή της
ιστορίας του το 1973, όταν με κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Ν. Παππά
αποχώρησε από διασυμμαχική άσκηση που συμμετείχε και ως μία εκδήλωση
αντίδρασης προς τη στρατιωτική δικτατορία κατέπλευσε στο Fiumicino της
Ιταλίας, όπου ο κυβερνήτης, 6 αξιωματικοί και 25 υπαξιωματικοί ζήτησαν
πολιτικό άσυλο. Παροπλίστηκε το 1991. Το 1994 χαρακτηρίστηκε ως «Μουσείο
Αντιδικτατορικού αγώνα», μετονομάστηκε Α/Τ «Βέλος» (Μ.Α.Α) και
βρίσκεται στο Π.Φάληρο, δίπλα στο θωρηκτό «Γ.Αβέρωφ».
Στη Θεσσαλονίκη έφτασε με τη βοήθεια ρυμουλκών (δεν λειτουργούν οι
μηχανές του) κι είναι ανοιχτό στο κοινό από τις 14 Σεπτεμβρίου. Θα
παραμείνει μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Το ωράριο του επισκεπτηρίου άλλαξε
από την περασμένη Κυριακή και το «Βέλος» -όπως ανακοινώθηκε- θα είναι
ανοιχτό στο κοινό από Τρίτη έως και Παρασκευή, ανοιχτό το πρωί και το
απόγευμα, ενώ τα Σαββατοκύριακα θα είναι ανοιχτό από 10.00-14.00 και
15.30-17.30.