Το Σουδάν αντιμετωπίζει λιμό που θα μπορούσε να γίνει ο χειρότερος από όσα έχει δει ο κόσμος από την περίπτωση της Αιθιοπίας, πριν από 40 χρόνια, προειδοποίησαν Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Η παράδοση βοήθειας στο Σουδάν εξακολουθεί να μην επιτρέπεται από τους αντιμαχόμενους στρατούς στον εμφύλιο πόλεμο, την ώρα που οι προμήθειες όπλων και για τις δύο πλευρές συνεχίζονται αδιάκοπα.
Με μεγάλο μέρος της προσοχής του κόσμου στραμμένο στη Γάζα, όπου επίσης ο πληθυσμός βρίσκεται υπό καθεστώς λιμού, το Σουδάν αποτελεί ήδη τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο και διολισθαίνει προς μια ανθρωπιστική καταστροφή ιστορικών διαστάσεων, με πολύ λιγότερη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης – και πολύ μικρότερη έκφραση παγκόσμιας ανησυχίας, όπως επισημαίνει σε ρεπορτάζ της η βρετανική εφημερίδα The Guardian. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι η ανταπόκριση στην έκκληση του ΟΗΕ για ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα, καλύπτει μόνο το 16% των πόρων που χρειάζεται το Σουδάν αυτή τη στιγμή.
«Ο κόσμος χρειάζεται να ξυπνήσει για την καταστροφή που συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας», είπε στους δημοσιογράφους η Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ. Η πόλη Ελ Φασέρ, η πρωτεύουσα της περιοχής του Βόρειου Νταρφούρ και πρώην ανθρωπιστικός κόμβος βρίσκεται για δεύτερο μήνα υπό πολιορκία από τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF). Το RSF είναι μια παραστρατιωτική ομάδα που πολεμά τις ένοπλες δυνάμεις του Σουδάν (SAF) από τον Απρίλιο του 2023, όταν μια μάχη εξουσίας μεταξύ δύο αντίπαλων στρατηγών, του Abdel Fattah al-Burhan του SAF, του de facto ηγέτη της χώρας, και του Mohamed Hamdan Dagalo, γνωστό και ως Hemedti, από το RSF, κλιμακώθηκε σε μια σύγκρουση που έχει διχάσει τη χώρα. Ο εμφύλιος έχει ήδη προκαλέσει τον θάνατο 14.000 ανθρώπων και έχει αναγκάσει 10 εκατομμύρια να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε ένα σχέδιο ψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου την περασμένη Πέμπτη 13/6, με το οποίο απαιτεί τον τερματισμό της πολιορκίας του Ελ Φασέρ. Αντίθετα όμως, οι μάχες κλιμακώθηκαν την Παρασκευή με το SAF να ισχυρίζεται ότι απέκρουσε μια μεγάλη επίθεση του RSF, προκαλώντας «τεράστιες απώλειες». Η επικεφαλής της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ, Σαμάνθα Πάουερ, δήλωσε ότι υπάρχουν ανησυχίες για το τι θα συνέβαινε με τους ανθρώπους που ζουν στο Ελ Φασέρ εάν η πόλη έπεφτε στα χέρια του RSF. Το RSF αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από άνδρες των πολιτοφυλακών Janjaweed, που διέπραξαν σφαγές ενώ πολεμούσαν στο πλευρό της κυβέρνησης του Χαρτούμ στη γενοκτονία του Νταρφούρ το 2003 έως το 2005.
«Το RSF προελαύνει και όπου έχει πάει -και στην περιοχή του Νταρφούρ και σε αυτή τη σύγκρουση- ακολούθησαν μαζικές θηριωδίες», είπε η Πάουερ. Την Παρασκευή, ανακοινώθηκε νέα αμερικανική ανθρωπιστική βοήθεια 315 εκατομμυρίων δολαρίων για το Σουδάν, αλλά χρειάζεται να επισημανθεί ότι σχεδόν καμία βοήθεια δεν φτάνει σε απομονωμένους πληθυσμούς στη χώρα, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιούν τον έλεγχο της πρόσβασης στα τρόφιμα ως όπλο.
«Το RSF λεηλατεί συστηματικά αποθήκες ανθρωπιστικής βοήθειας, κλέβει τρόφιμα και ζώα, καταστρέφει εγκαταστάσεις αποθήκευσης σιτηρών και πηγάδια στις πιο ευάλωτες σουδανικές κοινότητες», είπε η Πάουερ. Η επικεφαλής της USAID πρόσθεσε: «Το SAF έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις δεσμεύσεις της και τις ευθύνες της έναντι του σουδανικού λαού, καθώς έκλεισε τη διασυνοριακή πρόσβαση από το Τσαντ στη διάβαση Adré, η οποία είναι η κύρια οδός βοήθειας για την είσοδο στην περιοχή του Νταρφούρ».
Η Πάουερ είπε ότι ο στρατηγός Μπουρχάν θα μπορούσε να ανοίξει τη διάβαση Adré με «ένα χτύπημα του στυλό του». Το SAF έχει προσφέρει ένα άλλο σημείο πρόσβασης από το Τσαντ, τη διάβαση Tine, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι το πέρασμα είναι ήδη δύσβατο και ανεπαρκές για τις ανάγκες του πληθυσμού και θα γίνει αδιάβατο με την ερχόμενη περίοδο των βροχών. «Το πραγματικά σαφές μήνυμα εδώ είναι ότι η παρεμπόδιση και όχι τα ανεπαρκή αποθέματα τροφής είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από τα ιστορικά και θανατηφόρα επίπεδα της πείνας στο Σουδάν», είπε η Πάουερ. Πρόσθεσε ότι τα τρέχοντα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η κρίση είναι «συγκρίσιμη και δυνητικά χειρότερη» από τον λιμό του 2011 στη Σομαλία που σκότωσε 250.000 ανθρώπους.
«Θα πρόσθετα ότι το πιο ανησυχητικό σενάριο θα ήταν ότι το Σουδάν θα γινόταν ο πιο θανατηφόρος λιμός από την Αιθιοπία στις αρχές της δεκαετίας του 1980», πρόσθεσε η ίδια. Ο λιμός στην Αιθιοπία σκότωσε ένα εκατομμύριο ανθρώπους μεταξύ 1983 και 1985, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ. Στο χειρότερο δυνατό σενάριο, ο λιμός στο Σουδάν θα μπορούσε να γίνει ακόμη πιο θανατηφόρος από εκείνον. «Έχουμε δει προβλέψεις θνησιμότητας που υπολογίζουν ότι πάνω από 2,5 εκατομμύρια άτομα, περίπου το 15% του πληθυσμού στο Νταρφούρ και το Κορντοφάν –τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο– θα μπορούσε να πεθάνει μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου», είπε η πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ και πρόσθεσε: «Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον πλανήτη. Κι όμως, κατά κάποιο τρόπο, πρόκειται να χειροτερέψει», πρόσθεσε.
Ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια αντιμετωπίζει συνεχή παρεμπόδιση, και οι δύο πλευρές στον πόλεμο συνεχίζουν να λαμβάνουν όπλα, όπως επιβεβαίωσαν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι: Το SAF από τη Ρωσία και το Ιράν μεταξύ άλλων, το RSF ειδικότερα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), σύμμαχο των ΗΠΑ.
Η Τόμας-Γκρίνφιλντ είπε ότι η Ουάσιγκτον είχε «εμπλακεί» με τα ΗΑΕ για το θέμα. Ωστόσο, ο απολογισμός του Λευκού Οίκου για τη συνάντηση στο περιθώριο της G7 μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του σεΐχη των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν, δεν περιείχε αναφορές στο Σουδάν. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν κατηγορίες για υποκρισία από πολλές χώρες, ιδιαίτερα στον Νότο, καθώς η Ουάσιγκτον ζητά να σταματήσουν οι προμήθειες όπλων στα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση στο Σουδάν, ενώ συνεχίζουν να παρέχουν όπλα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ισραήλ κατά την επίθεσή του στη Γάζα.
Με πληροφορίες από Guardian
