Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) με τίτλο «Unequal exposure and unequal impacts: social vulnerability to air pollution, noise and extreme temperatures in Europeen» (Άνιση έκθεση και άνισες επιπτώσεις: κοινωνική ευπάθεια στην ατμοσφαιρική ρύπανση, την ηχορρύπανση και τις ακραίες θερμοκρασίες στην Ευρώπη) εφιστά την προσοχή στη στενή σύνδεση μεταξύ των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων σε όλη την Ευρώπη. Η κατανομή αυτών των περιβαλλοντικών απειλών, και των επιπτώσεών τους για την ανθρώπινη υγεία, αποτυπώνει με ακρίβεια τις διαφορές στα επίπεδα εισοδήματος, ανεργίας και εκπαίδευσης ανά την Ευρώπη.
Ενώ η πολιτική και η νομοθεσία της ΕΕ τις τελευταίες δεκαετίες επέφεραν σημαντικές βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης, τόσο από οικονομική άποψη όσο και από την άποψη της ποιότητας του περιβάλλοντος, εξακολουθούν να υφίστανται περιφερειακές ανισότητες. Η έκθεση τονίζει ότι απαιτείται καλύτερη εναρμόνιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών πολιτικών και βελτίωση της δράσης σε τοπικό επίπεδο για την επιτυχή αντιμετώπιση ζητημάτων περιβαλλοντικής δικαιοσύνης.
Βασικά πορίσματα
Ατμοσφαιρική ρύπανση και ηχορρύπανση
Οι περιφέρειες της Ανατολικής Ευρώπης (μεταξύ άλλων η Πολωνία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία) και οι περιφέρειες της Νότιας Ευρώπης (μεταξύ άλλων η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ελλάδα), όπου τα επίπεδα εισοδήματος και εκπαίδευσης είναι χαμηλότερα ενώ τα ποσοστά ανεργίας είναι υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ήταν περισσότερο εκτεθειμένες σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως μεταξύ άλλων αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ) και τροποσφαιρικό όζον (O3).
Οι πιο εύπορες περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλουπόλεων, τείνουν να έχουν κατά μέσο όρο υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (NO2), κυρίως εξαιτίας της υψηλής συγκέντρωσης οδικής κυκλοφορίας και οικονομικών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, ακόμη και εντός των ίδιων των περιφερειών, οι φτωχότερες κοινότητες συνήθως εξακολουθούν να είναι εκτεθειμένες σε υψηλότερα τοπικά επίπεδα NO2.
Η έκθεση στον θόρυβο εντοπίζεται πολύ περισσότερο σε τοπικό επίπεδο σε σύγκριση με την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ τα επίπεδα ρύπανσης στον ατμοσφαιρικό αέρα διαφέρουν σημαντικά ακόμη και μεταξύ μικρών αποστάσεων. Από την ανάλυση διαπιστώθηκε ότι υπάρχει πράγματι μια ενδεικτική σχέση μεταξύ των επιπέδων θορύβου στις πόλεις και των χαμηλότερων εισοδημάτων των νοικοκυριών, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι πόλεις με φτωχότερους πληθυσμούς έχουν υψηλότερα επίπεδα θορύβου.
